Tarih: 28 / Nisan / 2024 //Sayfa hit sayısı:  17484   

Zink (Zn) Deficiency
Kamçilama (Çinko Noksanligi)



Hastalık etmeninin genel özellikleri:
Elma çinko (Zn) eksikligi genellikle kumlu topraklara tesis edilen bahçelerde ve çinko içeren fungisit uygulamalarin yapilmadigi yerlerde görülür. Meyve agaçlari çinko noksanligina diger monokotiledon bitkilerinden daha fazla hassastirlar ve meyve agaçlarindana da kiraz agaçlarinin çok hassas olduklari bildirilmektedir. Elma agaçlarida diger meyve agaçlari ile kiyaslandiginda en fazla hassas olan bitkiler arasinda yer aldigi bildirilmektedir. Topraktaki toplam çinko içerigi ana toprak içerigine bagli olarak 10' ppm den 300 ppm' e kadar degismektedir. Temel olarak volkanik kayalardan elde edilen topraklar yüksek oranda çinko içerir, oysa silikonlu (kumlu) toprak materyalleri düsük oranda çinko içerdikleri görülmüstür. Buna ilave olarak topraktaki çinkonun varligi bulundugu forma ve toparak pH ' sina da bagli olmaktadir. Eriyebilir çinko pH nin 7.0 ve üzerinde oldugu topraklarda düsük ve özellikle kalsiyum karbonatin mevcut oldugu topraklarda çok daha düsük oldugu görülmektedir. Bundan dolayi yüksek Kalsiyum (Ca) içerigi bulunan meyve bahçelerinde Ca ile Zn arasindaki denge çok iyi kurulmalidir. Kültüvarlar arasindaki Zn' ya olan gereksinim farkliliklari ve Zn uygulamalarina tepkileri de yapraklarin içerdigi fosfor ile ters orantili oldugu görülmektedir. Örnegin 'McIntosh' kültüvarina göre genellikle yapraklarinda daha yüksek oranda fosfor içeren 'Golden Delicious' kültüvari çinko eksikligine çok daha hassastirlar. Topraktaki çinko varligi yine topraktaki asiri nemden de büyük ölüçüde etkilendigi bildirilmektedir. Yaz boyunca yapilan bazi uygulamalarda topraktaki çinkonun varligini büyük ölçüde düsürmektedir. Bunlardan bazilari:
- agir fosforlu gübre uygulamalari,
- Topraktaki Yüksek pH,
- toprakdaki düsük çinko,
- toprakta düsük organik madde miktarinin bulunmasi,
- serin toprak kosullari,
- yüksek oranda demir ve magnezyum miktari,
- daraltilmis kök gelisim alanlaridir. Çinkonun bitkilerdeki görevlerini siralayacak olursak: enzimlerde kofaktör, protein ve oksin sentezi için gerekli, uniform meyve ve tohum olusumu için gerekli ve kloroplastlarin olusumuna yardim etmek gibi bir çok önemli görevi vardir.
Not:Diger besin elementleri ile bilgileri GENEL BILGILER sayfamizda Abiyotik ya da Cansiz hastaliklar linkinde bulabilirsiniz.


Hastalık Etmeninin Belirtileri (Simptomları):
Çinko noksanliginin en önemli belirtisi, küçük yaparaklarin varligidirki, bu yukarida belirtildigi gibi sürgünlerdeki oksin olusumunun azlmasina bagimli olmaktadir. Eksiklik belirtisinin özellikleri sürgünlerdeki yapraklarin rozet görünümünü almasidir. Etkilenen yapraklar küçük, benekli, anaormal sekilli, dar ve sürgünlerin uçlarinda bir araya toplanmislardir. Daha sonraki sezonlarda ise sürgünlerin terminal ksimlari öldügünden bu sürgünlerde ölümler görülebilir. Bitkilerde ortaya çikan bu etki agaçin tamaminda uniform yapida ortaya çikmaz ve bir kaç ana dalda belirtiler çok daha siddetli olabilir. Sürgünlerin internotlarinda da kisalmalar ortaya çikmaktadir.
Asiri oranda çinkonun varligi ise bitkilere toksik bir etki yapar, olusan toksite sonucunda da bitkilerde ortaya çikan belirtiler ilk önce genç yapraklarda görülür. Etkilenen yapraklar kenarlari düzensiz bir sekilde deforme olmustur. Yine etkilenen yapraklarin damarlari arasinda beyaz beneklenme klorozu, zayif renkli küçük meyve olusumu, sürgünlerde kisalma ve çiçeklerde azalma seklinde farkli belirtiler gösterebilir.



Mücadelesi
Elma agaçlari Çinkonun toprak uygulamalarina genellikle tepkisizdir. Yesil aksam uygulamalari ise çinko eksikligini gidermek için en etkili uygulamalardir. Çinkonun yesil aksam uygulama sekilleri ve zamanlamasinda farkliliklar olabilir. Örnegin geç dormant dönemlerde çinko sülfat, yaz uygulamalarinda ise çinko tableteri kullanilabilir. Yine çinko içeren demirlerin bitkilere çakilmasida çinko eksikligini gidermenin diger uygulama sekli olabilir. Ayrica çinko içeren fungisit uygulamalarina agirlik verilerek de eksiklik giderilebilir, fakat bu yeterli olmayabilir.Çinko sülfat (% 20 - 36 Zn) uygulamasi yapraklara uygulanacak ise yapraklarda meydana gelen toksiteyi azaltmak için sönmüs kireç ile karistirilabilir. Yaz uygulamalarinda yine ETDA-Zn agirlikli yaprak uygulamalari yapilabilir, bu uygulama 10-14 gün araliklar ile tekararlanabilir.
YG
Etmenin sitematiğini görmek istiyorsanız etmenin ismini tıklayınız
Zink (Zn) Deficiency
 

Bu sayfanın dizaynı ve tüm içeriği Cahid ÇAKIR tarafından hazırlanmıştır.
Sayfaların en iyi görüntüsü 800 X 600 ekran çözünürlüğünde IE' da görebilirsiniz
Eleştiri ve önerilerinizi bekliyoruz.
e-mail:cahidcakir@bitkisagligi.net